Παπαταξιάρχης Ευθύμιος
Καθηγητής

Στοιχεία επικοινωνίας
Διεύθυνση Αλληλογραφίας: Τμήμα Κοινωνικής. Ανθρωπολογίας και Ιστορίας - Πανεπιστήμιο Αιγαίου
Κτήριο Διοίκησης, Λόφος Πανεπιστημίου - 81100 Μυτιλήνη
Γραφείο: Κτήριο Kαραντώνη 11
τηλ.: +30 22510 36320
e-mail: epapat@sa.aegean.gr

ΦΕΚ Διορισμού: 298/4.5.07 τ.Γ'
Γνωστικό Αντικείμενο: Κοινωνική Ανθρωπολογία και Εθνογραφία της Ελλάδας

Μαθήματα: ΚΑ-112: Ελληνική εθνογραφία (προπτυχιακό υποχρεωτικό μάθημα 1ου κύκλου σπουδών) ΚΙΑ-2: Θεωρία και ιστορία της σύγχρονης ανθρωπολογικής σκέψης (μεταπτυχιακό μάθημα, ΠΜΣ Κοινωνική και Ιστορική Ανθρωπολογία) Σύντομο Βιογραφικό: Ο Ευθύμιος Παπαταξιάρχης έκανε προπτυχιακές σπουδές στην κοινωνική ανθρωπολογία (London School of Economics) και στις κοινωνικές επιστήμες (Νομική Σχολή του Πανεπιστήμιου Αθηνών). Πήρε το διδακτορικό του στην κοινωνική ανθρωπολογία  από το LSE το 1988. Από το 1987 διδάσκει στο Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου όπου σήμερα είναι καθηγητής. Υπήρξε σύμβουλος της Διοικούσας Επιτροπής μαζί με τον Θ. Παραδέλλη, για τη δημιουργία του πρώτου Τμήματος Κοινωνικής Ανθρωπολογίας στην Ελλάδα, πρόεδρος και αναπληρωτής πρόεδρος του ιδίου Τμήματος, μέλος της Συγκλήτου και πολλών επιτροπών του Πανεπιστημίου Αιγαίου (όπως η Επιτροπή Ερευνών και η Επιτροπή Στρατηγικού Σχεδιασμού), διευθυντής του Π.Μ.Σ. «Κοινωνική και Ιστορική Ανθρωπολογία» και του Εργαστηρίου Εθνογραφίας και επιστημονικός υπεύθυνος του Διεθνούς Μεταπτυχιακού Σχολείου ‘Cultures, Migrations, Borders’. Έχει συνεργαστεί με ερευνητικούς φορείς όπως το ICERD του London School of Economics, το Ιστορικό Αρχείο της Εμπορικής Τράπεζας, το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών ενώ έχει υπάρξει εταίρος του British Council και του Γαλλικού Επιστημονικού Ιδρύματος “Treilles”. Στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου ανάμεσα στα άλλα έχει διδάξει ανθρωπολογική θεωρία και μεθοδολογία, εθνογραφία της Ελλάδας και της Μεσογείου, ανθρωπολογία του φύλου και της κοινωνικότητας, ιστορία της ανθρωπολογικής σκέψης, πολιτική ανθρωπολογία και ανθρωπολογικές προσεγγίσεις της διαφοράς.  Έχει διδάξει ως επισκέπτης καθηγητής στα Πανεπιστήμια Αθηνών και Κρήτης, στην École des Hautes Études en Sciences Sociales και στο Boğaziçi Üniversitesi. Ο Ε. Παπαταξιάρχης έχει κάνει εκτεταμένη εθνογραφική και ιστορική έρευνα στον Αιγαιακό χώρο (Λέσβο, Κάλυμνο, Λήμνο) ενώ τα τελευταία χρόνια διεξάγει μια ιστορική εθνογραφία της Δ. Ανατολίας του 19ου αιώνα. Έχει δημοσιεύσει εκτενώς σε ζητήματα φύλου, εξουσίας και κοινωνικότητας, συγκρότησης του πολιτικού στον αγροτικό χώρο και πολιτισμικής διαχείρισης της διαφοράς στο πλαίσιο διαπολιτισμικών συναντήσεων, ιστορικής ανθρωπολογίας και ιστορίας της ανθρωπολογικής σκέψης. Τα πιο πρόσφατα ερευνητικά του ενδιαφέροντα περιλαμβάνουν την κατασκευή και διαπραγμάτευση της διαφοράς στην ελληνική κοινωνία κυρίως στο πλαίσιο των πρόσφατων μεταναστευτικών κινήσεων προς τον ελληνικό χώρο, την ιστορία των ανθρωπολογικών ιδεών στην Ελλάδα του 20ου αιώνα και τη μικροιστορία του Τανζιμάτ. Τα τελευταία χρόνια έχει διευθύνει ερευνητικά έργα σε διδακτορικό και μεταδιδακτορικό επίπεδο με Ευρωπαϊκή χρηματοδότηση. Ο Ευθύμιος Παπαταξιάρχης είναι ιδρυτικό μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Κοινωνικών Ανθρωπολόγων και κατά καιρούς μέλος του Royal Anthropological Institute της Βρετανίας και της  American Anthropological Association. Είναι επίσης μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής της Ελληνικής Επιθεώρησης Πολιτικής Επιστήμης και της Ελληνικής Επιθεώρησης Κοινωνικών Ερευνών και μέλος της Συντακτικής Επιτροπής των Σύγχρονων Θεμάτων. Διευθύνει τις σειρές «Ανθρωπολογία» και «Εθνογραφίες» στις Εκδόσεις Αλεξάνδρεια. Επιλεγμένες Δημοσιεύσεις: Βιβλία 2015 Περιπέτειες της ετερότητας: Η παραγωγή της πολιτισμικής διαφοράς στη σημερινή Ελλάδα. Επιμέλεια. Αθήνα: Εκδόσεις Αλεξάνδρεια, Δεύτερη Έκδοση με νέα εισαγωγή. 2014 Πολιτικές της καθημερινότητας: Σύνορο, σώμα και ιδιότητα του πολίτη στην Ελλάδα, Αλεξάνδρεια 2010 Φύλο και Κοινωνικές  Επιστήμες στη Σύγχρονη Ελλάδα (επιμέλεια με Β. Καντσά και Β. Μουτάφη). Αθήνα: Εκδόσεις Αλεξάνδρεια. 2009 Οι κόσμοι της οικιακής εργασίας: Μετανάστευση, φύλο και πολιτισμικοί μετασχηματισμοί στην Αθήνα του πρώιμου 21ου αιώνα (με Πηνελόπη Τοπάλη και Αγγελική Αθανασσοπούλου). Αθήνα: Εκδόσεις Αλεξάνδρεια. 2006 Περιπέτειες της ετερότητας: Η παραγωγή της πολιτισμικής διαφοράς στη σημερινή Ελλάδα. Επιμέλεια. Αθήνα: Εκδόσεις Αλεξάνδρεια. 1999 Lilies of the Field: Marginal People who Live for the Moment (επιμέλεια με S. Day και M. Stewart). Boulder: Westview Press. 1993 Ανθρωπολογία και παρελθόν: Συμβολές στην κοινωνική ιστορία της νεότερης Ελλάδας (επιμέλεια με Θ. Παραδέλλη). Αθήνα: Εκδόσεις Αλεξάνδρεια. Δεύτερη έκδοση, 2003, τρίτη έκδοση, 2005. 1992 Ταυτότητες και φύλο στη σύγχρονη Ελλάδα: Ανθρωπολογικές προσεγγίσεις (επιμέλεια με Θ. Παραδέλλη). Αθήνα: Εκδόσεις Καστανιώτης. Δεύτερη έκδοση: Εκδόσεις Αλεξάνδρεια, 2000. 1990 Κοινότητα, κοινωνία και ιδεολογία: O K. Kαραβίδας και η προβληματική των κοινωνικών επιστημών (επιμέλεια με Μ. Κομνηνού). Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήσης. Ειδικά τεύχη 2014 «Unsettled differences: Border, body and ethno-cultural subjectivity in everyday political praxis», in E. Papataxiarchis (ed.), The Politics of Everyday Life: Border, Body and Citizenship in Greece, 17-77. Athens: Alexandria Publications. (In Greek) 2013 «Revisiting the political: Convergences and divergences in anthropology and political science» (with C. Lyrintzis), in K. Rozakou and E. Gara (eds), Greek Paradoxes: Patronage, Civil Society and Violence, 73-119. Athens: Alexandria Publications. (In Greek) 2009 Η πρόκληση της μετανάστευσης. Ειδικό τεύχος των Σύγχρονων Θεμάτων, 107, επιμέλεια με Λίνα Βεντούρα. 2007 Κοινωνική ανθρωπολογία και Ελλάδα. Ειδικό τεύχος των Σύγχρονων Θεμάτων 98. 2005 Grèce Figures de l’Alterité. Ειδικό τεύχος της Γαλλικής ανθρωπολογικής επιθεώρησης Ethnologie Française, τόμος 35 (2). Πρόσφατα άρθρα σε περιοδικά με κριτές 2010 «Reconfiguring Greek ethnography in a changing world». Journal of Mediterranean Studies 18(2): 419-430. 2010 «Η εθνογραφική πράξη και τα όριά της: Ο John Campbell σε σχέση με τους συγχρόνους και τους προγόνους». Σύγχρονα Θέματα 110: 44-56. 2009 «Στην άκρη του βλέμματος: Η κρίση της «φιλοξενίας» την εποχή των διαπερατών συνόρων». Σύγχρονα Θέματα , 2005 «Un moment pluriel: L’ethnographie grecque au tournant du siècle», Ethnologie Française, 35 (2):213-227. [Ελληνική έκδοση: «Μια πληθυντική στιγμή: Η ελληνική εθνογραφία στο γύρισμα του αιώνα». Σύγχρονα Θέματα 98: 29-42, 2007]. 2005 «La Grèce face à l’altérité», Ethnologie Française, 35 (2): 203-212. Πρόσφατα άρθρα σε συλλογικούς τόμους 2016 "Μια μεγάλη ανατροπή; Η 'Ευρωπαϊκή προσφυγική κρίση' και ο νέος πατριωτισμός της 'αλληλεγγύης'", Σύγχρονα Θέματα 132-3: 7-28. 2016 «Being 'there': At the frontline of the 'European Refugee Crisis'» Part 1, Anthropology Today 32(2): 5-9, και, Part 2, Anthropology Today 32(3): 3-7. 2016 «Solidarity unwrapped?: Society reborn in austerity», Social Anthropology 24/2: 205-210. 2015 «For a European Union of anthropological localities», στο S. Green και P. Laviolette (επιμ.), Rethinking Euro-anthropology. Social Anthropology 23: 332-334. 2015 "Διαταραχή κορυφής: Η τελετουργική αποδόμηση της 'συναινετικής' δημοκρατίας". Σύγχρονα Θέματα 130-1: 122-134, 2015. 2014 «Ο αδιανόητος ρατσισμός: Η πολιτικοποίηση της 'φιλοξενίας' την εποχή της κρίσης». Σύγχρονα Θέματα 127: 67-74. 2012 "Reconfiguring the Ottoman political imagination: Petitioning and print culture in the early Tanzimat", στο A. Anastasopoulos (επιμ.), Political Initiatives ‘From the Bottom Up’ in the Ottoman Empire, Crete University Press. 2012 "Shaping modern times in the Greek family: A comparative view of gender and kinship transformations after 1974", στο A. Dialla και N.Maroniti (επιμ.), State, Society and Economy. Αθήνα: Μεταίχμιο. 2010 «Φύλο και κοινωνική σκέψη στη Μεταπολιτευτική Ελλάδα» (με Β. Καντσά). Εισαγωγή στο Β. Καντσά, Β. Μουτάφη και Ε. Παπαταξιάρχης (επιμ.), Φύλο και Κοινωνικές  Επιστήμες στη Σύγχρονη Ελλάδα. Αθήνα: Εκδόσεις Αλεξάνδρεια 2006 «Εισαγωγή. Τα άχθη της ετερότητας: Διαδικασίες διαφοροποίησης στην Ελλάδα του πρώιμου 21ου αιώνα». Στο Περιπέτειες της ετερότητας: Η παραγωγή της πολιτισμικής διαφοράς στη σημερινή Ελλάδα, 1-85. Αθήνα: Εκδόσεις Αλεξάνδρεια. 2006 «Επίμετρο. Το καθεστώς της διαφορετικότητας στην ελληνική κοινωνία: Υποθέσεις εργασίας». Στο Περιπέτειες της ετερότητας: Η παραγωγή της πολιτισμικής διαφοράς στη σημερινή Ελλάδα, 407-469. Αθήνα: Εκδόσεις Αλεξάνδρεια. 2004  «Μαθήματα ανθρωπολογίας: Σημειώσεις πάνω στο έργο του Marhall Sahlins». Εισαγωγή στο Μ. Sahlins, Πολιτισμός και Πρακτικός Λόγος, 9-37. Αθήνα: Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου. 2003 «Η κοινωνική ανθρωπολογία στη μεταπολεμική Ελλάδα: Τα πρώτα βήματα», σε Ι. Λαμπίρη-Δημάκη (επιμ.), Κοινωνικές Επιστήμες και Πρωτοπορία στην Ελλάδα, 1950-1967, 115-154. Αθήνα: Gutenberg και ΕΚΚΕ. 2001 “Dealing with disadvantage: The contruction of the self and the politics of locality”, σε C. Bromberger και D. Albera (επιμ.), L’anthropologie et la Méditerranné: Unité, diversité et perspectives, 179-211, Παρίσι: Editions de la Maison des Sciences de l’ Homme. 1999 “In the pursuit of similarity: The work of male friendship in Aegean Greece”, σε G.Ravis-Giordani (επιμ.), Le pain, le pouvoir et la grâce: Anthropologie et histoire de l’ amitié. Aix: Presses de l’ Université de Provence. 1999 «Introduction: Consider the lilies of the field», με S. Day και M. Stewart. Στο Lilies of the Field: Marginal People who Live for the Moment, 1-24. Boulder: Westview Press (στη σειρά “Studies in the Ethnographic Imagination”). 1999 «Contest with money: Gambling and the politics of disinterested sociality in Aegean Greece». Στο Lilies of the Field: Marginal People who Live for the Moment, 158-175. Boulder: Westview Press (στη σειρά “Studies in the Ethnographic Imagination”). Πρόσφατα άρθρα σε πρακτικά συνεδρίων 2006 «Το ‘νοικοκυριό’, ναι, σε εισαγωγικά: ‘Οικονομική Ανθρωπολογία’, ‘Ελληνική Εθνογραφία’ και η πολιτισμική συγκρότηση της οικιακής εργασίας». Στον διαδικτυακό τόπο www.aegean.gr/gender-postgraduate/documents/fylo-chrima-antallagi/praktika. 2003 «Το παρελθόν ενώνει όσο και χωρίζει: Η ανθρωπολογία ανάμεσα στην ιστορία και τη λαογραφία». Στο Το παρόν του παρελθόντος: Ιστορία, Λαογραφία, Κοινωνική Ανθρωπολογία, 65-75. Αθήνα: Εταιρεία Σπουδών. 2002  “Dealing with cultural difference. ‘Asia Minor refugee’ and ‘Muslim minority’ folklore studies in Greece”, με την Ευαγγελία Μπαλτά. Στο VI. Millatlerurasi Türk Halk Kültürü Kongres, Son elli yild Türkiye dişindaki Türk halk Kültürü çalişmalari, 38-53. Άγκυρα: Kültür Bakanliği. 1999 «Για την πανεπιστημιακή αποκατάσταση της κοινωνικής ανθρωπολογίας στην Ελλάδα», σε Δ. Αλεξανδρόπουλος (επιμ.), Προοπτικές και μέλλον των Κοινωνικών Επιστημών στην Ελλάδα, 227-246, Ρέθυμνο, Πανεπιστήμιο Κρήτης.