26/9/2013 – 25/9/2015 «(Υπο)γόνιμοι πολίτες: Αντιλήψεις, πρακτικές, πολιτικές και τεχνολογίες της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής στην Ελλάδα. Μια διεπιστημονική και συγκριτική προσέγγιση»,

Επιστημονική Υπεύθυνη: Βενετία Καντσά, Επίκουρη Καθηγήτρια
Ερευνητική Ομάδα: Ντιάννα Τράκα, Καθηγήτρια Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Κώστας Κανάκης, Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Χρίστος Μπέλλας, Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Λίνα Παπαδαπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Jeanette Edwards, Καθηγήτρια University of Manchester UK, Eugenia Georges, Καθηγήτρια Rice University USA, Heather Paxson, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια MIT, USA, Δέσποινα Ναζίρη, Επίκουρη Καθηγήτρια Université de Liége, Αίγλη Χατζούλη, μεταδιδακτορική φοιτήτρια, Θόδωρος Τροκάνας, μεταδιδακτορικός φοιτητής, Άσπα Χαλκίδου διδακτορική φοιτήτρια, Πηγή Καραβία, μεταπτυχιακή φοιτήτρια, Βίλυ Χατζηγιάννη, μεταπτυχιακή φοιτήτρια, Στέλλα Αράπογλου, εξωτερική συνεργάτης, Ντικράν Αλμπέρ Ματοσιάν, εξωτερικός συνεργάτης, 1 μεταδιδακτορικός φοιτητής, 1 διδακτορικός φοιτητής.
Η έρευνα έχει ως αντικείμενό της τη λεπτομερή εθνογραφική καταγραφή των εννοιών, πρακτικών, πολιτικών και τεχνολογιών της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής στην Ελλάδα, τη σύνδεσή τους με νομικά θέματα και ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων που αφορούν στην (υπο)γονιμότητα και την αναπαραγωγή, και τη σύγκριση με αντίστοιχες έρευνες που γίνονται σε γειτονικές (Ευρωπαϊκές και μη Ευρωπαϊκές) χώρες -συγκεκριμένα την Ισπανία, την Ιταλία, τη Βουλγαρία, τη Τουρκία, τη Κύπρο και το Λίβανο. Χρησιμοποιώντας ένα ευρύ φάσμα μεθόδων –ποσοτικές και ποιοτικές μεθοδολογικές προσεγγίσεις, συμμετοχική παρατήρηση, θεωρία δικτύου, και αρχειακή ανάλυση νομικών κειμένων- η διεπιστημονική αυτή έρευνα (ανθρωπολογική και νομική) εστιάζει σε τέσσερεις κύριους ερευνητικούς άξονες: α) διαφοροποιήσεις και μετασχηματισμοί στις έννοιες της συγγένειας, της συσχετικότητας, της γονεϊκότητας και του εαυτού στα πλαίσια κοινωνικών/τεχνολογικών μετασχηματισμών και αντιλήψεων γύρω από τη σχέση φύση/πολιτισμός/τεχνολογία, β) αναπαραγωγικές πρακτικές με αναφορά στο φύλο, τη σεξουαλικότητα, την ηλικία, τη θρησκεία, την εθνικότητα, γ) πολιτικές της (υπο)γονιμότητας, η «αναπαραγωγική» ιδιότητα του πολίτη και διασυνοριακές αναπαραγωγικές πολιτικές ανάμεσα σε διαφορετικά κράτη, δ) αναπαραγωγικές τεχνολογίες και δίκτυα σε τοπικό και διεθνές επίπεδο. Πέρα από το διεπιστημονικό της χαρακτήρα η έρευνα ενδιαφέρεται για μια συγκριτική προσέγγιση ανάμεσα σε γειτονικές χώρες οι οποίες διαφέρουν με αναφορά στη θρησκεία (χριστιανοί ορθόδοξοι, καθολικοί, μουσουλμάνοι), το νομικό πλαίσιο γύρω από την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, και την αναπαραγωγική τεχνολογία. Στόχος της έρευνας είναι να προσφέρει ένα αναλυτικό πλαίσιο που θα κινείται πέρα από διαζευκτικές αποτιμήσεις που προσεγγίζουν τις πολιτικές της αναπαραγωγής είτε με αναφορά σε έναν επιτρεπτικό λόγο βασισμένο στις έννοιες της αναπαραγωγικής αυτονομίας και το δικαίωμα στην επιλογή, είτε με αναφορά σε έναν περιοριστικό λόγο που δίνει έμφαση στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια και την ηθική της πλειοψηφίας. Η προσέγγιση αυτή προυποθέτει μια επανεξέταση των συγκεκριμένων πολιτισμικών πλαισίων όπου εμφανίζονται οι λόγοι περί αναπαραγωγής, ειδικά με αναφορά στις τοπικές-παγκόσμιες ανταλλαγές και τα κοινωνικο-τεχνολογικά δίκτυα.
H έρευνα εκπονείται στο πλαίσιο του Προγράμματος «Αριστεία» που συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας.

1/9/2006 - 31/01/2011 «Υποβοηθούμενη αναπαραγωγή και γονεϊκότητα στην Ελλάδα. Ανθρωπολογικές προσεγγίσεις του φύλου, της συγγένειας και της βιοεξουσίας»,

Επιστημονική Υπεύθυνη: Βενετία Καντσά, Λέκτορας
Ερευνητική ομάδα: Ντιάννα Τράκα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Έφη Καρβέλη, μεταπτυχιακή φοιτήτρια, Μαρία Κοράκη μεταπτυχιακή φοιτήτρια, Ουρανία Τσουκαλά, μεταπτυχιακή φοιτήτρια (όλα τα μέλη της ομάδας ανήκουν στο Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου)
Το αντικείμενο της έρευνας αφορούσε στη διερεύνηση των νέων τεχνολογιών αναπαραγωγής –πιο συγκεκριμένα τη μέθοδο της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής- με αναφορά στον τρόπο που συγκροτούνται και διαπλέκονται οι έμφυλες σχέσεις, οι αναπαραστάσεις και εννοιολογήσεις της γονεϊκότητας, αλλά και τους τρόπους με τους οποίους ελέγχεται και διανέμεται η γνώση η σχετική με την αναπαραγωγική διαδικασία. Μέσα από τη χρήση ποιοτικών μεθόδων (ανοιχτές σε βάθος συνεντεύξεις και συμμετοχική παρατήρηση) μελετώνται οι τρόποι με τους οποίους τα υποκείμενα (γυναίκες και άνδρες) που έχουν χρησιμοποιήσει τη μέθοδο της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής στην Ελλάδα αντιλαμβάνονται και εννοιολογούν τις έμφυλες και γονεϊκές τους σχέσεις σε πλαίσια κοινωνικών και τεχνολογικών μετασχηματισμών, ενώ, ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στα δίκτυα εξουσίας που διαμορφώνουν την αναπαραγωγή και κατ’ επέκταση στα ζητήματα συμμόρφωσης και αντίστασης των υποκειμένων σε ελεγκτικούς μηχανισμούς που προάγονται μέσα από τις ΝΤΑ.
H έρευνα χρηματοδοτείται στο πλαίσιο των Επιδοτούμενων Ερευνητικών Προγραμμάτων, Επιτροπή Ερευνών, Πανεπιστήμιο Αιγαίου.